Łapsze Wyżne

Łapsze Wyżne to kolejna wieś spiska (po Łapszach Niżnych), która usytuowana jest na wysokości 635-670 metrów w dolinie rzeki Łapszanki. Pierwsze wzmianki o niej pojawiły się już w latach 1463 oraz 1469. Wieś ta odznacza się bogatą ale nie łatwą historią, która na przestrzeni wieków odcisnęła się dużym piętnem na miejscowej architekturze.

Krótka historia wsi

W 1589 roku Olbracht Łaski sprzedał należącą do niego część wsi Jerzemu Horvathovi. Później przez długi czas Łapsze Wyżne zamieszkałe były przez Rusinów. Polacy zaczęli masowo zaludniać wieś dopiero w połowie XVII wieku. W tym czasie m.in. zaadoptowali oni do swych celów wzniesioną przez Rusinów cerkiew, na której miejscu w późniejszym okresie wzniesiono okazały kościół. W XIX wieku ludność polska musiała zmagać się tutaj z silnym madziaryzowaniem (proces asymilowania się ludności do narodowości węgierskiej). Wszystkie nazwy, napisy oraz dokumenty sporządzane były w języku węgierskim oraz słowackim. Stanowiło to duże zagrożenie dla miejscowego języka. Po pierwszej wojnie światowej Łapsze Wyżne znów znalazły się na terytorium Polski. W 1920 roku miał tutaj miejsce duży pożar, który całkowicie zniszczył 80 zagród. 1 września 1939 roku Łapsze Wyżne znów przestały należeć do Polski. Włączono je wówczas do hlinkowskiej Słowacji. Latem 1944 roku zbudowano tutaj pierwszą utwardzoną drogę dojazdową. W tym czasie wzniesiono również okazałe umocnienia, które pozwoliły na skuteczną obronę przez wkraczającą do doliny Łapszanki armią radziecką.

Atrakcje turystyczne

Łapsze Wyżne mają bardzo bogatą ale niełatwą historię. Co ciekawe miejscowa ludność zachowała kilka interesujących zwyczajów, nie spotykanych w innych regionach Polski jak np. witanie maja zatykaniem zieleni przed domami dziewcząt, które nie są jeszcze mężatkami. Starsi mieszkańcy zakładają także czasem jeszcze obowiązujący tu niegdyś ubiór w odmianie kacwińskiej. Na uwagę zasługuje również zabytkowy kościół Piotra i Pawła pochodzący z XVIII wieku.